Arkamurkako taldekide batzuk Belagoa aldera egin genuen irteera baten berri duzue ondoren.Oraingo honetan Nafarroa ekialdean eta Aragoi arteko muga jarraituz, mendian galduaz naturaz gozatzera joan ginen. Lehendabiziko eguna Virgen de la Peñaren eta bere iparraldean dagoen sasiko lautada artean igaro genuen. Sasiko lautada, gizarte honetan geroz eta gutxiago geratzen diren biodibertsitate haundiko ingurune galdu horietako bat da. Bertan tximeleta, landare, ugaztun edo hegazti ugariz gozatzeko aukera paregabea izan genuen. Pinu gorriz eta ezpelez osatutako baso bukaezin batzuen erdian kokatzen da Sasiko lautada. Ganadu gutxi dago bertan eta horrek larre eta basoaren arteko oreka hobeto zaintzen laguntzen du.
Eguna, inguru eder honetan igaro ondoren, egunari bukaera emateko Virgen de Peña gailurrera oinez igo genuen. Gailurretik ekialdera begiratuz Aragoi aldeko lautadak ederki ikusten dira, hegoaldera begiratuz gero Yesako urtegiaren atzekaldea dago, urtegi hau haunditzeko lanetan dabiltza, eta tamalez txikizio haundiak egiten ari dira bertan. Ilunabarrean berriz, egunari bukaera paregabea emateko, mendebaldera begiratuz, mendi gailurretan barrena eguzkia nola sartzen zen ikusteak gozatu ederra eman zigun.
Virgen de Peña gailurretik grabatutako irudiak
Virgen de Peñatik Aragoi aldeko pirineoak zoragarri ikusten dira.
Sasiko lautadan gaua pasa ondoren, urrengo egunean Argaraieta gailurra egitera abiatu ginen, Mendi basati hau Aragoi eta Nafarroaren arteko mugan aurkitzen da, Aragoiko Fago eta Nafarroako Burgi herrixken artean konkretuki. Bertara iristeko lehenbizi Arrox eta Kukula mendi gailurrak kateatu genituen. Ibilbide guztia pinu gorri, ezpel eta lar artean egiten da. Ingurune basati honetan inor gutxirekin egin genuen topo, bi egunetan ganadu zale bat bakarrik ikusi genuen. Argaraieta gailurra egin ondoren, metro batzuk aurrera egin genuen Zaragoza, Huesca eta Nafarroako mugak elkartzen diren guneraino. Behin puntu honetara iristean buelta hartu genuen eta Pintano arroilera jeitxi ginen, bertatik errekaxto bat jarraituz Erronkariko Ezka ibaira iritxi eta txangoari bukaera emateko. Behekaldean dituzue ibilbide guztian ikusitako bitxikeri gehiago.
Argaraieta gailurretik grabatutako irudiak
Virgen de Peña gailurretik eguzkia nola ezkutatzen zen ikusteko parada izan genuen
Virgen de Peña mendiko Ibilbidearen plano, mapa, detaile edo zehaztasun gehio hemen
Kukula gailurrean
Kukula gailurretik ateratako irudiak
Kukula gailurrera iristeko sokaz lagundutako paso bat igaro behar da.
Kukula gailurretik behera sokaz lagunduta jeitxi behar da
Eneko basurdeak ehizatzeko postu batera igotzen
UGAZTUNAK
Orein arrunta (Cervus elaphus)
Orein arrunta (Cervus elaphus)
Orein arrunta (Cervus elaphus)
Orein arrunta (Cervus elaphus)
Mugaz muga txangoan aurrera eginez
Basurdea (Sus scrofa)
Basurdea (Sus scrofa)
Basurdearen hanka-arrastoa
Kukula gailurretik behera
Castillo de Acher ere zoragarri ikusten zen Virgen de Peñatik
Azeri arrunta (Vulpes vulpes)
Azeri arrunta (Vulpes vulpes)
Azeriaren hankamarkak
Virgen de Peña gailurrean
Ekialdera begiratuta Aragoi aldeko lautadak ikusten dira.
Hegaztiak
Pinu kaskabeltza (Periparus ater)
Emilio teleskopiotik begiratzen
Eskinosoa (Garrulus glandarius)
Sai zuria (Neophron percnopterus)
Mokokerra (Loxia curvirostra) emea
Mokokerra (Loxia curvirostra) arra
Belatxinga mokogorria (Pyrrhocorax pyrrhocorax)
Maider eta Eneko txangoaren zati batean
Argioilarra (Upupa epops)
Antzandobi arrunta (Lanius collurio)
Sai arrea (Gyps fulvus)
Argaraieta bidean
Mendi txirta (Anthus spinoletta)
Pagausoa (Columba palumbus)
Hesi berdantza (Emberiza cirlus)
Cuculus canorus (Cuculus canorus)
Gari berdantza (Miliaria calandra)
Sorbeltza (Apus apus)
Hiru errege mahaia eta Petretxema ere zoragarri ikusten ziren Virgen de Peñatik
Pitxartxar burubeltza (Saxicola rubicola)
Kutturrillo arrunta (Galeria cristata)
Sai arreak gaua iristean harroil artera sartzen dira lotara
Tximeletak
Eneko Melanargia galathea tximeleta bat sudurrean duelarik
Plebejus sp
Eneko tximeletei argazkiak ateratzen
Brintesia circe
Melanargia galathea
Melanargia galathea forma (leucomelas)
Tximeleten atzetik sasiko larreetan
Melanargia galathea lotegi bat
Beste Melanargia galathea
Satyrus actaea
Satyrus actaea hegoak itxita
Satyrus actaea copula
Marroia Polyomatus riparti eta urdina polyomatus sp
Dan tximeleten atzetik
Maniola jurtina kopula bat
Maniola jurtina
Cyaniris semiargus? polyammatus semiargus ?
Polyommatus escheri edo icarus
Zygaena occtanica
Dan eta Maider inguruneaz gozatzen
Argynnis aglaja
Agrotis sp
Argynnis paphia
Eneko tximeletekin jostatzen
Stauropus fagi
Jordanita sp
Tximeletak non nahi zeuden inguru honetan
Macroglossum stellatarnus
Hipparchia semele
Sasiko lautada 1000 m inguruko altueran aurkitzen da
Melitaea didyma
Melitaea didyma hegoak zabalik
Melitaea parthenoides / celadussa ?
Idaea ochrata
Kukula tontorrera igotzen
Marrazuri arrea (Polyommatus (Agradiaetus) riparti) hegoak zabalduta
Marrazuri arrea (Polyommatus (Agradiaetus) riparti) hegoak zabalduta
Marrazuri arrea (Polyommatus (Agradiaetus) riparti)
Kukula mendiaren gailurrean
Marrazuri arrea (Polyommatus (Agradiaetus) riparti) bikote bat
Marrazuri arrea (Polyommatus (Agradiaetus) riparti)
Lycaenidae familiako tximeletak lokatzetan elkarturik
Ingurune guztia oso basatia da
Polyommatus amandus
Polyommatus amandus
Polyommatus amandus
Pintano arroilan aurrera
Zygaena fausta
Zygaena sp
Zygaena sp
Zygaena gehio
Txangoaren bukaeran Ezka ibaiaren gainetik doan egurrezko zubixka honetatik igarotzen zera
Apatura iris
Gonepteryx rhammi
Maniola jurtina
Landareak
Belagoako irteeraren bigarren egunean Aitor Leiza eta Juantxo Unzueta taldekideen bixita ere izan genuen. Berauek Ander Txokarro botaniko Nafar batek Belagoako pagadi batean kontrolatua zuen orkidea berezi bat ikustera etorri ziren.
Dan Lertxundik lortu zuen bilatzea orkidea galdu hori.
fantasma orkidea
Belagoako Pagadi batean aurkitzen zen Fantasma orkidea hori
Campanula sp
Centaurium sp
Sasiko lautada lorez betea aurkitu genuen
Catananche coreuela
Lathyrus latifolius
Lathyrys sp
Virgen de Peñan gora
Cichorium intybus
Sedum s.p
Sasiko lautadan, atzekaldean pirineoak ikusten direlarik
Prunella sp
Cuscuta sp
Eguzki lorea
Emilio Salvatierra landare artean galdurik
Ezka ibaian bañu bat hartu genuen txangoa bukatzean
Allium sphaerocephalon
Stachis officinalis
Amapolak
Galium verum
Kukula mendi gailurra, Virgen de Peña eta Argaraieta mendien artean aurkitzen da.
Astigarra (Acer opalus)
Astigar (Acer monspesulanum) hosto txikiagokoa
Lonicera xylosteum
Viburnum lantana
Sasiko lautadako beste irudi bat
Fosilak
Itsasoko izar baten fosila
Sorginorratzak
Cicadidae ak
Trichode ak
Trichodes octopunctatus
Caelifera k
Phasmatodea ak
Kukula gailurra
Isats ikaragarria duen intsektu bat
Liken ugariko guneak ere igaro genituzten
Virgen de Peña gailurra
Onddoak
Virgen de peña gailurrean
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina
Mundu guzia da libre nahi duen iritzia emateko, baina eskertuko genuke mezu anonimorik ez bidaltzea, zeini zuzendu behar gatzaizkion jakiteko mezuaren bukaeran norberaren izena jarri mesedez.
Ez da irainik onartuko eta errespetu falta sumatzen badugu jakin dezala bere mezua borratua izango dela.
Eskerrik asko.