2019(e)ko maiatzaren 28(a), asteartea

ELTXUMENDI-EZKIDI. Iruñaldera Orkideak ikstera egindako irteeraren kronikatxoa

Azken urteetan bezala, aurten ere orkideei tarte bat eskaintzeko asmoz irteera bat antolatu degu Arkamurkako taldekide batzuk. Aitor Leiza eta Xabier botanikoariak bidelagun hartuta oraingo honetan Iruñaldera joan ginen. Eguraldi ederra baina freskoarekin Añezkar herritik abiatu ginen Ezkidi mendi aldera eta jarraian Eltxomendira igotzeko. Erkametzan baso politak daude bertan eta beraz klima mediterranear influentziako mendia da. Igotzeko erraza da eta orkidea mordo bat ikusteko parada izan genuen. Orkideez gain beste landare zein bizidun ugarietaz gozatzeko aukera ere izan genuen. Behekaldeko sarreran dituzue horietako adibide ugari.

Eltxumendi gainetik grabatutako irudiak

Eltxumendi gailurrean

Ibilbide guztiari buruzko mapa, detaile zein xehetasun gehiago HEMEN

Ezkidi gainetik grabatutako irudiak

Landareak
Gure laguna Xabier gia lanak egiten  erkametza  basotik irtetzen.

Xabierrekin landare guztietaz asko ikasteko aukera izan genuen

Orchis purpurea (Gizontxo hanka lodi eta buru ilunak ditu)

Orchis champagneuxii (lore erdiko zatia txuria eta gainak marrak ditu)

Ophrys lutea (erleak erakartzeko diseinatua eta lore oria du)

Ophrys vasconica  (Boxeo esku itxura  du,hiru lobulu ditu eta iletsua da)

Ezkidi tontorrean taldekideekin

Orchis anthropophora (Gizontxoak gorriz ditu eta burua berdea du)

Ophrys scolopax  (Erleak erakartzeko diseinua du eta azpialdean zati berdea du)

Ophrys lupercalis (erleak erakartzeko diseinua du. Luzea eta marroia da)

Eltxumendi mendiaren iparraldetik jeisten den errekaxtoa oso egoera onean kontserbatzen da.

Erreka irudietan

Ophrys ficalhoana   (O. tethredinifera penintsulako hegoaldean )

Serapias lingua (“Mingaina” gorria eta luzea du)

Ophrys sphegodes (Erleak erakartzeko diseinua du eta “H” moduko patroia du)

Gari soroak Eltxumendirako bidean

Ophrys sphegodes 

Anacamptis pyramidalis(Izenak duen moduan piramide itsura du)

Limodorum abortivum (Orkidea honek ez du kolore berderik eta iluntasuna behar du)

Limodorum abortivum aurkitu genuen unea

Orchis morio (Loreko beheko aldean orban handiak ditu eta marra berdeak “kaskoan”)

Orchis mascula (Loreak orban txikiak ditu eta goiko partean marrarik gabe)


Taldekideak ibilbidean aurrera

Ophrys subinsectifera  (liztorrak erakartzeko diseinua du eta beheko partean oria du)

Orchis provincialis (lore horiak normalean, espoloia gurutz eta orban gorriak ditu)

Neotinea maculata (lore txikiak ditu eta gizontxoak ia hankarik gabe)

Eltxumendiko mendira bidean bidexidorrean aurrera

Neotinea ustulata   (Lore txikia da eta gizontxoen beso lodiak ditu)

Limodorum avortivum orkideari argazkiak ateratzen

Orchis simia (Gizontxoen besoak eta hankak gora okertuak ditu)


Limodorum damasonium (krema argi kolorekoa eta loreak gutxitan irekitzen ditu)

Maider landareei argazkiak ateratzen

Adonis vernalis

Adonis vernalis irudietan

Iris graminea

Amelanchier ovalis

Alliaria petiolata

Erkametz basoan barrena, Eltxomendi gailur ondoan

Allium roseum

Aristolochia

Euphorbia characias

Xabierren esplikazio interesgarriei adi adi entzuten

Lathyrus sp

Brassica sp

Euphorbia carcharias


Argazki honetan ikusten den bezala, piñudiaren lurretik berezko basoa indarrarekin dator.


(Thalictrum tuberosum) 


Bromus rubla


Cephalanthera damasonium


Ezkidi mendiaren beste irudi bat


Cistus salviifolius




Geranium sanguineum


Globularia sp


Taldekideak loreak begiratzen


"Madreselva"


Helianthemum nummularium


Sedum....


(Amelanchier ovalis)


Helianthemum sp


 Taraxactum officinale


 Taraxactum officinale

Pasmo belarra-Anagallis arvensis


 "Potentilla sp"

Muscari neglectum- Euli txoria

Thymus sp

 Otea Ulex sp

(Aphyllanthes monspeliensis)




Maider Orchis simiari argazkiak ateratzen



Quercus ilex

Juniperus communis


Iris graminea


Gari soroak mendiak orrazten


Osyris alba


(Cynoglossum creticum)

Erleak polena garraiatzen


Thalictrum tuberosum


Viburnum lantana


Erkametz basoa


Erkametz basoa irudietan

HEGAZTIAK



Zozo gaztea (Turdus merula)


Belea (Corvus corone)


Erroia (Corvus coraxeta belea (Corvus corone)


kukua kantari entzuten zen 


Eper gorria (Alectoris rufa)


Eper gorria (Alectoris rufa)

Enara azpizuria (Delichon urbicum)


Zapelatza (Buteo buteo)


Eskinosoa (Garrulus glandarius)


Gerri txori arrunta (Certhia brachydactyla)




Sai arrea (Gyps fulvus)




Eltxumenditikan ederki ikusten dira pirionetako mendirik garaienak




Arrano beltza (Aquila chrysaetos)

Arrano beltz bikote bat pasatu eta beste bat pausatu zitzaizkigun ibilbidearen zati batean eta argazki bat baino geihago ateratzeko parada eskaini zigun, behekaldean dituzue hauetako batzuk.


Arrano beltza (Aquila chrysaetos)


Arrano beltza (Aquila chrysaetos)


Arrano beltza (Aquila chrysaetos)


Arrano beltza (Aquila chrysaetos)


Arrano beltza (Aquila chrysaetos)


Miru gorria (Milvus milvus) Eltxumendin atzean Iruñerria dela


Hesi berdantza bikotea  (Emberiza cirlus)


Txoka arrunta (Linaria cannabina)



Txoka arruntak (Linaria cannabina) eta hesi berdantza (Emberiza cirlus) bat



Hiru hegazti ezberdin;Txoka arrunta (Linaria cannabina),hesi berdantza (Emberiza cirlus) eta pitxartxar burubeltza

Pitxartxar burubeltz (Saxicola torquatus) emea




Pitxartxar burubeltz (Saxicola torquatus)

Mikak (Pika pika)


Belatz gorria (Falco tinnunculus)

Sorbeltza (Apus apus)



TXIMELETAK



Leptidea sinapsis

Pieris rapae


Eurranthis plummistaria


Iphiclides feisthamelli


Papilio machaon


Polyommmatus.....


Lasiommata megera


Coenonympha pamphilus

Pararge aegeria


Likaena phlaeas

Azkonarraren kaka arrastoa (Meles meles)


Eta hemen azkonarraren (Meles meles) hats marka